O zabiegu założenia portu naczyniowego dowiesz się: na czym polega :: wskazania do założenia portu :: przeciwwskazania do założenia dożylnego portu naczyniowego :: powikłania zabiegu :: opieka nad portem :: cena zabiegu
Na czym polega wszczepienie portu naczyniowego
Wszczepienie portu jest zabiegiem wykonywanym w znieczuleniu miejscowym, w warunkach sali operacyjnej. Pacjent leży na plecach w pozycji Trendelenburga (stół operacyjny jest przechylony 10-15o w kierunku głowy), z głową skierowaną w stronę przeciwną do wkłucia, z powodu przykrycia twarzy serwetami, przez cewnik donosowy podawany jest tlen.
Pierwszym etapem jest uzyskanie dostępu do żyły centralnej i wprowadzenie do niej cewnika. Następnie w okolicy podobojczykowej, w miejscu względnie bogatym w tkankę podskórną wykonuje się pomiędzy skórą a powięzią mięśni ściany klatki piersiowej "kieszeń na komorę port". Kolejnym etapem jest przeprowadzenie, przy użyciu tunelizatora, cewnika od miejsca wkłucia do przygotowanego miejsca wszczepienia portu i połączenie całości układu. Po sprawdzeniu prawidłowego funkcjonowania portu podajemy do niego „korek heparynowy” (sól fizjologiczna z dodatkiem heparyny). Na skórę zakładamy szwy; całość przykrywamy opatrunkiem. Po zabiegu konieczne jest wykonanie kontrolnego zdjęcia rtg klp, w celu uwidocznienia końca cewnika i wykluczenia powikłań.
Wskazania do założenia dożylnego portu naczyniowego
Port dożylny może zostać założony każdemu choremu, u którego przewoduje się długotrwałe lub często powtarzające się wlewy substancji terapeutycznych oraz gdy podawane będą dożylnie leki działające draźniąco na ścianę naczyń. Szczególnym wskazaniem do implantacji portu jest chemioterapia.
Przeciwskazania do żałożenia dożylnego portu naczyniowego
Bezwględne przeciwwskazania
.: Brak możliwości zapewnienia współpracy pacjenta podczas zabiegu i w okresie użytkowania portu
.: Czynna infekcja
.: Neutropenia (poniżej 1 000 / mm3 granulocytów obojętnochłonnych)
.: Trombocytopenia (poniżej 60 000 / mm3 płytek krwi), jeżeli nie jest związana bezpośrednio z chorobą
.: Niewyjaśniona skaza krwotoczna w wywiadzie
.: Czynna zakrzepica żylna w obrębie kaniulowanych naczyń
Względne przeciwwskazania
.: Miejscowe zmiany zapalne po radioterapii lub blizny pooperacyjne w miejscu wkłucia do żyły lub implantacji portu komory
.: Trombocytopenia u chorych hematoonkologicznych (poniżej 60 000 / mm3 płytek krwi)
.: Znana skaza krwotoczna
.: Przyjmowanie leków hamujących krzepnięcie krwi
.: Stan po usunięciu portu lub cewnika centralnego z powodu zakrzepicy lub zakażenia
.: Trudności i wielokrotne próby kaniulacji żył centralnych w wywiadzie.
Powikłania zabiegu
Implantacja portu jest obarczona ryzykiem typowym dla ryzyka kaniulacji żył centralnych: odmy opłucnowej, nakłucia tętnicy, uszkodzenia tętnicy lub żyły i związanego z tym krwawienia zarówno podskórnego jak i do jamy opłucnowej lub śródpiersia, zatoru powietrznego oraz zakażenia wkłucia.
Opieka nad portem
W celu uzyskania dostępu do portu należy stosować wyłącznie specjalne igły Hubera.
Do prowadzenia wlewów stosuje się specjalne zestawy do przetoczeń wyposażone w igłę Hubera, dren z zaciskiem oraz element (najczęściej skrzydełka) do zamocowania zestawu do skóry.
Nakłucie membrany zwykłą igłą, posiadającą skośny w stosunku do osi szlif, może spowodować trwałe jej uszkodzenie i nieszczelność portu.
Przed zakończeniem wlewu i wyjęciem igły należy wypełnić komorę i cewnik roztworem soli fizjologicznej z heparyną (tzw. korek heparynowy).
W przypadku przerw w leczeniu trwających powyżej 4-6 tygodni, pacjent powinien zgłosić się na kontrolę portu, polegającej na sprawdzeniu poboru i podażu krwi z portu oraz przepłukaniu komory i cewnika roztworem soli fizjologicznej z heparyną.
Powikłania związane z użytkowaniem portu nie są częste a ryzyko ich wystąpienia szacowane jest średnio na około 6%. Największą grupę stanowią powikłania związane z zakażeniami portu oraz powikłania zakrzepowe, a najczęstszym z nich jest zakrzep na końcu cewnika.
Najczęstsze błędy popełniane podczas użytkowania portu
.: Brak zachowania aseptyki podczas przygotowywania zestawu do przetoczeń
.: Niedostateczne odkażenie skóry nad membraną
.: Żle dobrana długość igły
.: Brak szczelnego opatrunku mocującego igłę do portu
.: Wielokrotne próby aspiracji podczas braku poboru krwi z komory portu
.: Nie stosowanie korka heparynowego po zakończonym wlewie
.: Usuwanie igły z portu bez zachowanego przepływu
.: Brak zabezpieczenia skóry nad portem po usunięciu igły
Źródło: radiolodzy-interwencyjni.pl/porty.info.pl
Zdjęcia: Port naczyniowy. Wikipedia.org, autor: PhilippN/Port naczyniowy w zdjęciu RTG. Wikipedia.org, autor: Pixman.