Zabieg skleroterapii polega na nakłuciu żyły odpiszczelowej podudzia, założeniu cewnika. Następnie wprowadzany jest preparat lub pianka przez cewnik do naczynia. Zabieg kończy się usunięciem cewnika i założeniem opatrunku.

Zabieg także można przeprowadzić z użyciem innego środka farmakologicznego np. alkoholu. Środek ten działa na śródbłonek naczynia krwionośnego, co powoduje stopniowe włóknienie ściany naczynia, zmniejszenie średnicy, po czym jego zarośnięcie. Z zewnątrz objawia się to zaniknięciem widocznych dotychczas, nieestetycznych siatek żylnych.

Przeciwwskazania

• uczulenie na środki obliterujące
• zakrzepica żył głębokiech
• poważne choroby układowe
• infekcje układowe lub miejscowe
• rozległe zakażenia bakteryjne skóry
• ciężkie przypadki niedokrwienia kończyn
• nie dające się wyleczyć obrzęki kończyn dolnych
• unieruchomienie
  

Przygotowanie do zabiegu

Kwalifikacja Pacjenta do zabiegu odbywa się zawsze po wstępnym wykonaniu USG Doppler żył kończyn dolnych. Po wizycie u chirurga naczyniowego podejmowana jest decyzja o kolejności i rodzaju wykonywanych zabiegów.

Podstawowe informacje przed zabiegiem

Procedura skleroterapii kompresyjnej żylaków polega na podaniu do wnętrza niewydolnych gałęzi żylnych leku w celu  zniszczenia naczynia i doprowadzenie do jego zwłóknienia. 

W przypadku zabiegów na małych naczyniach, czyli mikroskleroterapia pająków i żył siatkowatych, doprowadza się praktycznie do ich całkowitego zanikania. W tym celu używa się najmniejszych na rynku medycznym igieł, przez które wstrzykiwany jest lek obliterujący naczynia. 

Preparaty podawane do małych naczynek są w postaci płynnej lub silnie rozcieńczonej pianki. 

Zabiegi skleroterapii kompresyjnej przeprowadzane na większych naczyniach wykonuje się  pod kontrolą USG wysokiej rozdzielczości przy pomocy leków obliterujących podawanych w postaci piany. Stężenia wstrzykiwanych do światła naczyń leków dobiera się odpowiednio do średnicy i krętości zamykanego naczynia żylnego.   

Jednorazowy zabieg wykonywany w obrębie jednej nogi, w zależności od rozległości i rodzaju zmian, trwa od 15 do 25 min. Często jest tak, że jedna noga wymaga 2-3-krotnego powtórzenia obliteracji niewydolnych naczyń żylnych. Kolejne nastrzykiwania przeprowadza się zwykle w odstępach 2-3 tygodniowych. Możliwe jest zamykanie naczyń żylnych w obrębie dwóch nóg jednocześnie w czasie jednej wizyty w gabinecie.

Znieczulenie do zabiegu

Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym i nie wymaga pobytu w szpitalu. Skleroterapia wykonywana jest w trybie ambulatoryjnym.

Rekonwalescencja

Po zabiegu skleroterapii kompresyjnej Pacjent zobligowany jest do noszenia pończoch uciskowych. Dokładne instrukcje odnośnie ich użytkowania i czasu ich stosowania otrzyma Pacjent po wykonanym zabiegu.

Jeśli chodzi o aktywność zawodową nie ma praktycznie większych ograniczeń. Pełna aktywność sportowa jest zazwyczaj możliwa w ciągu 6-10 dni od wykonania zabiegu. 

Okres gojenia (znikania zasinień, przebarwień w miejscu nastrzykiwanych naczyń żylnych) wynosi przeciętnie od 3 tygodni do 3 miesięcy. Jest to czas, kiedy noga nie powinna być poddawana nadmiernemu nagrzewaniu i nasłonecznianiu. W okresie pierwszych kilku dni po zabiegu wskazane są kilkudziesięciominutowe spacery. 

Odo 6-12 miesięcy po wykonanym zabiegu pacjent powinien zgłosić się na wizytę kontrolną połączoną z wykonaniem badania USG Doppler.

Powikłania

Tuż po zabiegu w obrębie nastrzykiwanych okolic mogą pojawić się niewielkie zasinienia lub krwiaki. Obecność tego typu zmian nie wymaga szczególnego podejścia. Zwykle ustępują one samoistnie. Zdarza się, że w obrębie obliterowanych naczyń żylnych dochodzi do uwięźnięcia krwi, powolnego jej rozpadu i tworzenia się wyczuwalnych zgrubień. Tego typu zmiany lekarz likwiduje na wizycie kontrolnej. Możliwe są również odcinkowe przebarwienia, szczególnie na przebiegu dużych poszerzeń żylnych o zlokalizowanych tuż pod skórą. Tego typu zmiany mogą znikać nieco dłużej, nawet do 6-8 miesięcy. 

Sporadycznie (najczęściej w okresie letnim) zdarzają się odcinkowe zapalenia nastrzykiwanych naczyń. Odpowiednio zastosowane leczenie przeciwzapalne niweluje objawy bólu, pieczenia i ucieplenia już po 2-3 dniach. Reakcje alergiczne po podaniu leku również zdarzają się dość rzadko, są jednak możliwe jak w przypadku każdego preparatu podawanego do krwiobiegu.

W przypadku nieprawidłowo podanej większej ilości leku (poza naczynie) lub obliteracji w okolicy przetoki tętniczo-żylnej możliwe jest wystąpienie ogniskowej martwicy skóry (bardzo rzadkie powikłanie). 

Do powikłań ciężkich zaliczamy incydenty zakrzepowo - zatorowe. Zakrzepica w żyłach głębokich i jej powikłanie zatorowość płucna opisywane są w literaturze praktycznie wyłącznie u Pacjentów ze stanami nadkrzepliwości. Dlatego też tak ważna odpowiednia kwalifikacja Pacjenta do leczenia. 

W przypadku wątpliwości i zaobserwowanych objawów niepożądanych należy niezwłocznie poinformować o tym lekarza wykonującego zabieg.

Skleroterapia może być wykonana prywatnie, nie jest refundowana przez NFZ.

Autor: Marcin Goleń

Bibliografia:

• Medicover.pl
• pl.wikipedia.org/wiki/Skleroterapia