Nowotwory złośliwe narządów trawiennych
Nowotwór (rak) jelita grubego
Przyczyny
Poza czynnikami genetycznymi istotną rolę odgrywają czynniki środowiskowe, a są to min. sposób odżywiania - dieta bogata w krwiste mięso i tłuszcze zwierzęce, uboga w naturalne witaminy i wapń; palenie papierosów; brak wysiłku fizycznego; powtarzające się zaparcia; wiek. Prewencyjnie działa: dieta bogato-błonnikowa, oparta o produkty świeże, szybki pasaż jelitowy, kwas acetylosalicylowy, kawas foliowy.
Objawy
Do najczęstszych objawów możemy zaliczyć: krwawienie utajone występujące w 76% przypadków, bóle brzucha (59%), zmiana rytmu wypróżnień (56%), krwawienie jawne (52%), chudnięcie (36%), niedokrwistość (34%), wyczuwalny guz (14%), wzdęcie brzucha (13%), brak łaknienia oraz gorączka (11%), a także niedrożność (6%). Stany przedrakowe: rak sporadyczny 65 - 85%; rak występujący rodzinnie 10 - 30%; HNPCC 1 - 5 %; FAP 0,5 % oraz inne: pojedyncze polipy gruczołowe jelita grubego; Zespół Lyncha; zespół gruczolakowatej polipowatości rodzinnej; inne zepoły polipowatości - zespół Peutza-Jeghersa, zespół polipowatości młodzieńczej; choroby zapalne jelita grubego: wrzodziejące zapalenie jelita grubego i choroba Leśniowskiego-Crohna.
Diagnostyka
Podstawą rozpoznania jest badanie histologiczne wycinka pobranego podczas kolonoskopii. Kolonoskopia - umożliwia wykrycie guza, pobranie wycinków i obejrzenie całego jelita w poszukiwaniu zmian synchronicznych. Dodatkowe badania wykonywane są w kierunku zwiększonego stężenia antygenu rakowo-płodowego (CEA) w surowicy, dodatniego wynik testu na obecność krwi utajonej w kale oraz niedokrwistości niedobarwliwej - zwłaszcza w raku kątnicy i wstępnicy.
Badania obrazowe
a. USG jamy brzusznej
b. Tomografia komputerowa Przydatna do wykrywania przerzutów do wątroby i węzłów chłonnych.
c. Rezonans magnetyczny Służą do oceny stopnia rozprzestrzeniania raka odbytnicy.
d. Pozytronowa tomografia emisyjna - dobra metoda wykrywania wznowy raka odbytnicy lub okrężnicy.
Źródło:
Herold Gerd, Medycyna wewnętrzna. Wydawnictwo lekarskie PZWL. Warszawa 2000.